Ecologie & verspreiding
Gewone ereprijs staat op zonnige tot licht beschaduwde, matig droge tot matig vochtige, matig voedselrijke en humeuze, zwak zure tot basische, kalkarme tot kalkrijke grond bestaande uit slibrijk zand, leem, löss, mergel en zavel, zelden op veen en niet op zware zeeklei. Ze verdraagt zware beschaduwing goed en is slechts matig bestand tegen zwaardere bemesting. De overblijvende plant groeit in, hooguit licht bemeste graslanden en in hoge uiterwaarden, op lichte plekken in bossen, in bosranden, zomen en op kapvlakten, in struwelen en onder heggen. Verder ook in heiden, borstelgraslanden en in de zeeduinen, in bermen en op dijken, op wallen, onder laanbomen en op stenige plaatsen. Nederland valt geheel binnen het Europese deel van het areaal. De soort is in Nederland algemeen maar zeldzaam op de Waddeneilanden, in laagveengebieden, in het noordelijke kleigebied en in Flevoland. Ze is altijd herkenbaar aan de twee haarlijnen op haar stengel. Ze werd vroeger gebruikt bij de bereiding van verfstoffen.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige tot licht beschaduwde plaatsen op matig droge tot matig vochtige, matig voedselrijke, zwak zure tot basische grond (slibrijk zand, leem, löss, mergel, stenige plaatsen en zavel, zelden op veen en niet op zware zeeklei).
GroeiplaatsGrasland (o.a. grasvelden en vochtig, licht bemest grasland), bermen, dijken, bossen (lichte plekken in loofbossen), bosranden, struwelen, heggen, zeeduinen, wallen, stenige plaatsen en hoge uiterwaarden.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandAlgemeen, maar vrij zeldzaam op de Waddeneilanden, in laagveengebieden, in het noordelijk zeekleigebied, in Zeeland en in Flevoland.
VlaanderenAlgemeen, maar vrij zeldzaam in de Polders.
WalloniëAlgemeen.
WereldEuropa, behalve in enkele zuidelijke randgebieden. Oostelijk tot in Centraal Azië. Ingeburgerd in Noord-Amerika.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurBouwman, B.E. (1912) Een zweefvliegbloem. (Veronica chamaedrys).
De Levende Natuur 17: 112-116
Garjeanne, A.J.M. (1948)
Veronica.
De Levende Natuur 51: 101-108
Kops, J. (1800) Veronica chamaedrys - Eerenprijs gamanderlijn
Flora Batava 1: 1-1
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 3:
167Flora Batava 01:
plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
540Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
659Nederlandse Oecologische Flora 3:
215Wilde Planten 1:
102Wilde-Planten.nl:
paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De stengels zijn opstijgend of staan rechtop. Met twee tegenoverliggende rijen haren. De basis van de stengel kruipt en vormt wortels.
Bladeren De wintergroene bladen staan tegenover elkaar. Ze zijn eirond tot langwerpig, gekarteld, aan de voet afgerond en gesteeld of zittend.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen vormen samen tegenoverstaande, gesteelde trossen in de oksels van de bovenste bladen. Ze zijn helderblauw, donkerder geaderd, hebben een witte keel en zijn 0,8-1,4 cm lang. De kelk is vierdelig.
Vruchten Een doosvrucht. De hartvormige vruchten zijn 4-5 mm breed. De randen zijn behaard. Ze zijn korter dan de kelk. De zaden zijn kortlevend (één tot vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.