Ecologie & verspreiding
Gerande schijnspurrie staat op open, zonnige en warme, zwak basische en matig stikstofrijke, natte, zilte bodems bestaande uit zand, klei of op kiezelrijkeplaatsen en verdraagt dagelijkse overstroming met zeewater. De overblijvende plant groeit vooral buitendijks op de lagere delen van kleiige of zandige schorren en slikken en in kwelderweiden, binnendijks in weilanden op sterk zilte, open, drassige plekken en een enkele keer langs gepekelde wegen. Ze is bekend van alle werelddelen m.n. in de kust- en woestijngebieden. In Nederland is de soort vrij algemeen in het Waddengebieden langs de kust in het zuidwesten, zeer zeldzaam langs het IJsselmeer en de Hondsbossche Zeewering. De verspreiding langs de vroegere, brakke Zuiderzee is praktisch verdwenen, zeer waarschijnlijk het gevolg van de opgetreden verzoeting. Beide schijnspurries werden en worden vaak verward, men moet daarom alle essentiële kenmerken gebruiken. Vegetatief valt Gerande schijnspurrie te onderscheiden aan haar houtige stengelvoet, iets wat slechts zeer zeldzaam voorkomt bij Zilte schijnspurrie.
CC-BY-SA 3.0 Niko Buiten & René van Moorsel, 2018
|
EcologieBodemZonnige, meestal open plaatsen op natte, zilte grond (zand, klei of kiezelige plaatsen). De soort is bestand tegen hoge zoutconcentraties.
GroeiplaatsKwelders (lagere delen van kleiige of zandige schorren en slikken), grasland (kwelderweiden en binnendijks weiland op sterk zilte, open, drassige plekken) en soms langs gepekelde wegen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij algemeen in het Waddengebied en langs de kust in het zuidwesten, zeer zeldzaam langs het IJsselmeer en de Hondsbosse Zeewering.
VlaanderenVrij zeldzaam langs de kust. Elders zeer zeldzaam.
WalloniëNiet in Wallonië, maar de afgelopen jaren een aantal keren gevonden als adventiefplant (tijdelijk).
WereldIn alle werelddelen, met name in kust- en woestijngebieden.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurAdema, F. (1979) De Gerande schijnspurrie,
Spergularia media (L.) C. Presl, met gevulde bloemen.
Gorteria 9: 342-343
Kops, J. & H.C. van Hall (1828) Arenaria marina - Zee Zandkruid
Flora Batava 5: 354-354
Sterk, A.A. (1969) Biosystematic studies on
Spergularia media and
S. marina in the Netherlands II. The morphological variation of
S. marina.
Acta Botanica Neerlandica 18: 467-476
Sterk, A.A. (1958)
Een studie van de variabiliteit van Spergularia media en S. marina van Nederland. Thesis, Rijksuniversiteit van Utrecht
Sterk, A.A. (1969) Biosystematic studies on
Spergularia media and
S. marina in The Netherlands. I. The morphological variability of
S. media.
Acta Botanica Neerlandica 18: 325-338
Sterk, A.A. (1969) Biosystematic studies on Spergularia media and S. marina in the Netherlands. III. The variability of S. media and S. marina in relation to the environment.
Acta botanica neerlandica 18: 561-577
Sterk, A.A. (1969) Biosystematic studies on Spergularia media and S. marina in the Netherlands. IV. Reproduction, dissemination, karyogenetics and taxonomy.
Acta botanica neerlandica 18: 639-650
Sterk, A.A. & L. Dijkhuizen (1972) The relation between the genetic determination and the ecological significance of the seed wing in Spergularia media and S. marina.
Acta botanica neerlandica 21: 481-490
Telenius, A. (1992) Seed heteromorphism in a population of Spergularia media in relation to the ambient vegetation density.
Acta botanica neerlandica 41: 305-318
Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels Een stevige houtige stengelvoet met vele opstijgende, vrijwel kale stengels.
Bladeren De 1-1½ cm lange blaadjes zijn vlezig, lijnvormig en genaald (een stekelpuntje).
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De 0,7-1,3 cm grote bloemen zijn wit met een roze rand of bleek blauw-roze. De kroon is even lang of iets langer dan de kelk. Een bloem heeft tien meeldraden of soms negen.
Vruchten Een doosvrucht. Zaden met brede vleugels, maar soms zijn ze ongevleugeld. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.