Ecologie & verspreiding
Grote klaproos staat op open, zonnige, droge tot vochtige, omgewerkte en humeuze, matig voedselrijke tot zeer voedselrijke, ± stikstofrijke en zwak basische, vaak kalkhoudende bodems bestaande uit allerlei grondsoorten en verder ook op stenige plaatsen. De eenjarige plant staat als pionier in akkers, in omgewerkte bermen en op braakliggende grond, op ruderale plekken in de zeeduinen, op nieuwe dijken en spoorwegemplacementen, op industrie- en bouwterreinen, op stortterreinen en bij steenfabrieken, en op andere ruderale plaatsen. Ze hoort oorspronkelijk thuis in Europa, maar is als cultuurvolger in alle werelddelen terecht gekomen en ingeburgerd. De soort is in Nederland algemeen, maar komt minder voor in het noordoosten, op de Veluwe en in Flevoland. Grote klaproos wijkt af van Bleke klaproos door o.a. de verschillende beharing van de bloemstelen, het grotere aantal stempelstralen, het verschillend gevormd kapsel en het feit dat de bladeren een uitgetrokken eindslip dragen, die ± de helft van de bladschijflengte in beslag neemt.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige, open plaatsen (pioniervegetatie) op droge tot vochtige, omgewerkte, matig voedselrijke tot zeer voedselrijke, vaak kalkhoudende grond (lichte klei, löss, zavel, leem, lemig zand en stenige plaatsen).
GroeiplaatsAkkers, bermen, omgewerkte grond, ruderale plaatsen, braakliggende grond, zeeduinen (ruderale plaatsen), dijken, industrieterreinen, bouwterreinen en langs spoorwegen (spoorwegterreinen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij algemeen, maar zeldzaam in het noordoosten en op de Veluwe.
VlaanderenAlgemeen, maar zeldzamer in de Kempen. Het meest in de Polders.
WalloniëVrij algemeen, maar zeldzaam in de Ardennen.
WereldOorspronkelijk uit Europa, maar nu in alle werelddelen. In Europa noordelijk tot in Zuid-Scandinavië.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurKops, J. (1822) Papaver rhoeas - Klap-Roze Maankop
Flora Batava 4: 293-293
Thijsse, J.P. (1919) Papaver.
De Levende Natuur 24: 108-113
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 3:
115Flora Batava 04:
plaatHeukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
262Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
301Nederlandse Oecologische Flora 1:
262Wilde Planten 3:
122Wilde-Planten.nl:
paginadeze soort in de Zadenatlas van Nederland Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels De ruig behaarde stengels zijn meestal vertakt aan de voet. Ze bevatten wit melksap.
Bladeren De langwerpige bladen zijn veerdelig of afnemend dubbel veerdelig met vrij brede grof ingesneden slippen. De bovenste slip is ongeveer half zo lang als de hele bladschijf.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De alleenstaande bloemen groeien aan het eind van de steel. De kroonbladen zijn 2-4 cm. Meestal zijn ze vuurrood met een zwarte vlek aan de voet, maar soms zijn ze lichter van kleur tot bijna wit. Ze zijn meer breed dan lang en bedekken elkaar voor een groot deel. Het kale vruchtbeginsel is omgekeerd eivormig, met acht tot veertien donkerpaarse stempelstralen die aan de top over elkaar heen liggen. De meeldraden zijn blauwachtig en de bloemstelen meestal bochtig met rode borstelige afstaande of soms aanliggende haren.
Vruchten Een doosvrucht. De kale vruchten zijn breed eivormig en hoogstens twee keer zo lang als breed. Ze hebben een afgeronde voet. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.