Ecologie & verspreiding
Grote waterranonkel staat op zonnige plaatsen in ondiep tot vrij diep, stilstaand tot vrij snel stromend, zwak zuur tot neutraal, zacht, matig voedselarm tot voedselrijk, soms zelfs enigszins vervuild water boven een bodem van, soms licht organisch zand. De eenjarige of overblijvende plant groeit in beken en gekanaliseerde rivieren, in plassen en poelen, in meren en vijvers, in sloten en kanalen, in zandafgravingen, afgesneden rivierarmen en in vennen met binnendringende meststoffen. Soms groeit de plant ook op droogvallende plaatsen. Het areaal van het taxon omvat Europa, behalve in de meest noordelijke delen en komt ook voor in de kustgebieden van Noord-Afrika. Ze is vrij algemeen in het oosten en midden van het land en het aangrenzende rivierengebied en is elders zeer zeldzaam. Bij deze soort zijn de kroonbladen 12-30 mm lang en de vruchtstelen zijn zelden < 5 cm; er kunnen zowel drijvende als ondergedoken bladeren aanwezig zijn.
CC-BY-SA 3.0 René van Moorsel, 2015
|
EcologieBodemZonnige plaatsen in ondiep tot vrij diep, zoet, stilstaand of zwak stromend, zwak zuur tot neutraal, zacht, matig voedselarm tot voedselrijk, soms zelfs enigszins vervuild water met een bodem van zand, maar soms ook licht organisch. Soms ook op droogvallende plaatsen.
GroeiplaatsWater (beken, gekanaliseerde rivieren, meren, plassen, vijvers, poelen, plassen, sloten, kanalen, zandafgravingen, afgesneden beekarmen en vennen met binnendringende meststoffen).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandVrij algemeen in het oosten en midden van het land en het aangrenzende rivierengebied. Elders zeer zeldzaam.
VlaanderenVrij algemeen in de Kempen, de Maasvallei en de Zand- en Zandleemstreek. Elders zeldzamer of ontbrekend.
WalloniëZeldzaam.
WereldEuropa, behalve in de meest noordelijke delen. Ook in de kustgebieden van Noord-Afrika.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurDiederich, P. (1984) Le genre
Ranunculus L. subgen.
Batrachium (DC.) Gray au Grand-Duché de Luxembourg.
Dumortiera 28: 1-5
Schaminée, J.H.J. & A.H.F. Stortelder (2000) De ene boterbloem is de andere niet. De sociologische indicatiewaarde van plantensoorten, toegelicht aan de hand van het geslacht
Ranunculus.
Stratiotes 20: 5-19
van der Meijden, R. (1982) Een nieuwe combinatie in
Ranunculus peltatus Schrank.
Gorteria 11: 92-92
van der Voo, E.E. (1971) Een groeiplaats van
Ranunculus aquatilis subsp.
peltatus (Schrank) Syme in het centrum van het Hafdistrict.
Gorteria 5: 234-239
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 3:
132Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
259Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
318Nederlandse Oecologische Flora 1:
251Wilde Planten 3:
249Wilde-Planten.nl:
pagina Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Bladeren Drijvende bladeren zijn soms aanwezig, ondergedoken bladeren zijn altijd aanwezig. De drijvende bladeren zijn vrij donkergroen, rondachtig, ongeveer tot het midden ingesneden en drie- tot vijfspletig. De slippen zijn grof gekarteld, soms met 'overgangsbladeren' met lobben die in draadvormige slippen uitlopen of die bij de middelste lob ontbreken. Bij de Grote waterranonkel zijn de lagere bladeren korter dan de stengelleden en de drijvende bladen zijn meestal aanwezig.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De kroonbladen zijn 1,2-2,5 cm, zelden korter. De honinggroef op de plaat van de kroonbladen is meestal meer lang dan breed, soms zijn ze halvemaanvormig. Ze bedekken elkaar met de randen. De bloembodem is behaard.
Vruchten Een eenzadige dopvrucht of nootje. De vruchtstelen zijn 5-15 cm. De vruchtjes zijn altijd behaard. Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.