Ecologie & verspreiding
Gewone eikvaren is een soort van droge heide op zandgronden en wordt vooral op noordhellingen gevonden. In het duingebied in het middenduin boven de kalkgrens en dan vaak samen met Kruipwilg. In de klasse der eiken- en beukenbossen op voedselarme grond kent de soort een teruggang en resteert daar vooral op in schaduwrijke bermen in in houtwallen. De Eikvarenfamilie is één van de grootste varenfamilies en kent wereldwijd vooral epifytische soorten. De bekendste is daarvan vooral de huiskamerplant Hertshoornvaren (Platycerium). De Gewone eikvaren komt ook wel epifytisch voor op muren, maar is dan meestal niet goed ontwikkeld. De plant blijft in de winter groen en heeft geen schubben op de bladsteel. Bij de determinatie moet onderscheid gemaakt worden met vooral Brede eikvaren (P. interjectum) die een duidelijk gezaagd blad heeft. De laatste soort komt overwegend zuidelijker voor en meer op kalkhoudende grond.
CC-BY-SA 3.0 Martin Stolp, 2014
|
EcologieBodemLicht beschaduwde plaatsen op droge, voedselarme, meestal zwak zure, maar soms kalkhoudende zandgrond en op stenige plaatsen.
GroeiplaatsBossen (lichtrijke loofbossen en naaldbossen, o.a. larixbossen), houtwallen, jeneverbesstruweel, bermen (aan de voet van loofbomen), langs holle wegen, zeeduinen (noordhellingen, duinstruweel en duinbos), oude muren, beschaduwde rotsen, in schorsspleten van gevelde stammen en in knotwilgen (epifyt).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandAlgemeen in de duinen, vrij algemeen in het oosten en midden en vrij zeldzaam in Zuid-Limburg. Elders zeer zeldzaam.
VlaanderenAlgemeen in de duinen en vrij algemeen in de Leemstreek. Elders vrij zeldzaam tot zeer zeldzaam.
WalloniëVrij algemeen in de hogere gebieden. Elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
WereldGematigde en koude streken op het noordelijk halfrond en op enige plaatsen op het zuidelijk halfrond, o.a. in Zuid-Afrika.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurBrouwer, T. (2011) Eikvaren (
Polypodium vulgare).
Kruipnieuws 72: 4-6
de Graaf, D. & P. Heukels (1982) Over de Eikvarens (
Polypodium vulgare L. en
P. interjectum Shivas) in het herbarium De Wever.
Natuurhistorisch Maandblad 71: 81-84
de Vries, G. (2012) Muurvarens in de stad Groningen.
Floron Nieuwsbrief Groningen 19: 15-28
Kops, J. & H.C. van Hall (1832) Polypodium vulgare - gewone Boomvaren
Flora Batava 6: 439-439
Lubienski, M. (2002) Ergänzungen zu Verbreitung der
Polypodium-Sippen (Polypodiaceae, Pteridophyta) in Nordrhein Westfalen, insbesondere im südwestfälische Bergland.
Floristische Rundbriefe 35: 19-26
Meinders-Groeneveld, J. & S. Segal (1967) Pteridologische aantekeningen, 3. De eikvaren (
Polypodium vulgare L. sensu lato) in Nederland.
Gorteria 3: 183-199
van de Ven, T. (1948) De varensoorten op het krijtland.
Natuurhistorisch Maandblad 37: 65-69
van der Ploeg, D.T.E. (1984) Varens op voormalige zeedijken, in het bijzonder in Friesland.
Gorteria 12: 67-71
van Rompaey, E. (1969) Nog eens
Polypodium: een nieuw anatomisch-morfologisch kenmerk voor onze drie Europese soorten.
Gorteria 4: 147-150
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.