Ecologie & verspreiding
Groot blaasjeskruid is in Nederland plaatselijk vrij algemeen in wateren op (laag)veen en rivierklei. Het is tamelijk zeldzaam in zeekleigebied; het voorkomen is hier steeds gerelateerd met lokale veenrestanten (b.v. in daliegaten) of met recente veenvorming. Ook in de pleistocene zandstreken kan Groot blaasjeskruid worden gevonden. Deze soort komt in (matig) voedselrijke wateren voor. Het Groot blaasjeskruid lijkt licht te zijn toegenomen sinds 1980; misschien veroorzaakt door het voedselrijker worden van wateren op de zandgronden. Zowel in het verleden als in het heden vindt er verwarring met Loos blaasjeskruid plaats. De soorten zijn, zelfs in bloeiende toestand, niet altijd goed van elkaar te onderscheiden. De verspreiding en de mate van voorkomen van zowel Groot als Loos blaasjeskruid op het pleistoceen is daarom niet goed aan te geven. Tot 1975 werden de vondsten van Groot blaasjeskruid in deze gebieden met een variant teken aangegeven.
CC-BY-SA 3.0 Bert Lanjouw, 2014
|
EcologieBodemZonnige tot half beschaduwde plaatsen in rustig, ondiep, matig voedselrijk, weinig of niet verontreinigd, stilstaand of langzaam stromend, neutraal tot basisch, zoet, zelden zwak brak water met een organische bodem (laagveen, rivierklei met een venige modderlaag en soms op venig zand).
GroeiplaatsSloten, kleine plassen, luwe hoeken van groter water, spoorsloten, oeverzones van afgesneden rivierarmen, oude kleiputten, poeltjes in moerassen en drijftillen.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLVerspreidingNederlandPlaatselijk vrij algemeen in laagveengebieden in Groningen, Fryslân, Noordwest-Overijssel en op de grens van Holland en Utrecht. Ook plaatselijk vrij algemeen in het rivierengebied in Gelderland, in Midden-Nederland, Zuidoost-Fryslân, Drenthe en Noord-Brabant. Zeer zeldzaam elders in Gelderland, in het noordelijk zeekleigebied, in Zeeland en in Flevoland.
VlaanderenZeer zeldzaam. Het meest nog in de Kempen.
WalloniëZeer zeldzaam.
WereldEuropa, gematigde streken in Azië en in Noord-Afrika. In Noord-Amerika groeit een andere ondersoort.
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NLLiteratuurKops, J. (1822) Utricularia vulgaris - Gemeen blaaskruid
Flora Batava 4: 306-306
Lanjouw, B. (2013) Gewoon en Loos blaasjeskruid in Oost-Drentse veenkoloniale waterschapsleidingen.
Nieuwsbrief Werkgroep Florakartering Drenthe 49: 4-6
Pagina's in standaardwerkenAtlas van de Nederlandse Flora 2:
308Heukels' Flora van Nederland, 23e ed.:
543Heukels' Flora van Nederland, 24e ed.:
628Nederlandse Oecologische Flora 3:
248Wilde Planten 2:
58Wilde-Planten.nl:
paginaAfbeelding in de Zadenatlas (Digital Plant Atlas) Beschrijvingbron: Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra Stengels Een horizontale hoofdas, soms met bleke tweerijige, beschubde en niet bebladerde zijstengeltjes, die naar het wateroppervlak groeien. De bloeistengels zijn meestal 20-30 cm lan. Stengels met veel blaasjes van ongeveer 3 mm.
Bladeren De eironde bladen zijn 2-8 cm lang en veerdelig. De bladslippen hebben een spitse top en zijn voorzien van meestal stomphoekige, opzij gerichte tandjes met stekelharen.
Bloemen Tweeslachtig (een bloem met zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen). De bloemen groeien met drie tot vijftien bij elkaar in trossen. Ze zijn heldergeel met een oranje gestreept gehemelte en worden 1,2-2 cm. De bovenlip is hoogstens even lang als het gehemelte, de onderlip is omlaag gebogen en de spoor is buisvormig en aan de top kegelvormig en spits.
Vruchten Een doosvrucht met een bolle vorm. De vruchtstelen staan meestal naar beneden gebogen. Ze zijn hoogstens drie keer zo lang als de schutbladen. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig (kiemend met twee kiemblaadjes).
Bron:
Wilde-planten.nl / Klaas Dijkstra -
CC BY-NC-SA 3.0 NL
Verspreidingstrend
Gemiddelde trend van het aantal kilometerhokken waarin de soort voorkomt, weergegeven als indexcijfer (1975-1978 = 100).
De trend is gecorrigeerd voor waarnemersinspanning en geeft de relatieve verandering in het aantal bezette kilometerhokken weer.
Voor de berekening worden de data per periode van vier jaar samengenomen.
In de grafiek correspondeert ieder punt met het laatste jaar van zo'n periode.
© NEM(CBS & FLORON) 2023
download in hoge resolutieFenologie bloeiend
Fenologie vruchtdragend
Bron: FLORON - Gemodelleerd op basis van waarnemingen uit de NDFF voor de periode 2000-2021.